Wijnaldum/Winaam

Wijnaldum is een dorp gelegen in het vlakke land van Noordwest Friesland met op de achtergrond de zeedijk en de kranen en masten van de Harlinger haven. Het dorp Wijnaldum heeft ongeveer 600 inwoners. Een dorp met geschiedenis. De vondst van een grote fibula (Romeinse mantelspeld) was het begin van een archeologisch onderzoek, waaruit bleek dat Wijnaldum al in de 7e eeuw een belangrijke vestiging was. De fibula is het beroemdste archeologische voorwerp van Friesland. Door de jaren heen zijn er vanaf halverwege de twintigste eeuw telkens verschillende stukjes van deze mantelspeld gevonden, die daarmee steeds verder kon worden gereconstrueerd. Deze sierspeld is in het Fries Museum te Leeuwarden te bewonderen.

Het noordwesten van Friesland (Westergo) was in de vroege middeleeuwen een centrum van rijkdom, macht en edelsmeedkunst. Vooral rondom Wijnaldum zijn opzienbarende goudvondsten gedaan. Hieruit wordt duidelijk dat dit gebied een voorname positie innam binnen het Friese koninkrijk van die tijd.

In 1953 vonden archeologen op de terp Tjitsma bij Wijnaldum niet alleen de spectaculaire fibula, maar ook bewerkte en onbewerkte botten van dieren. Daarnaast zijn er veel vogel- en visresten bewaard gebleven. Deze botten en graten geven ons een beter inzicht in hoe mensen woonden in het 1e millennium na Chr. in het Friese In 1953 vonden archeologen op de terp Tjitsma bij Wijnaldum niet alleen de spectaculaire fibula, maar ook bewerkte en onbewerkte botten van dieren. Daarnaast zijn er veel vogel- en visresten bewaard gebleven. Deze botten en graten geven ons kustgebied. De vermoedens dat op deze terp een elite van ‘koningen’ woonden kunnen bevestigd worden in het onderzoek dat wordt geleid door Dr. Wietske Prummel (Rijks Universiteit Groningen).

Het archeologisch onderzoek toonde reeds aan dat er in Wijnaldum in die tijd een hoofdgebouw stond met ateliers van ambachtslieden: goud- en zilversmeden, bronsgieters, glas- en barnsteenbewerkers, wevers, een wapensmid enz. Tevens werd er onder meer een dirhem (Arabische zilveren munt) aangetroffen die verwerkt was in een ander sieraad wat men vond. Mogelijk is dat sieraad via handel die Vikingen deden, daar terechtgekomen.